مقدمه
IBM (مخفف International Business Machines) یکی از قدیمیترین و تأثیرگذارترین شرکتهای فناوری اطلاعات دنیاست. روایت این برند از اوایل قرن بیستم آغاز میشود و تاکنون، فرازونشیبهای فراوانی را پشت سر گذاشته است؛ از تولید ماشینهای پانچکارت و سیستمهای پردازشی اولیه گرفته تا هوش مصنوعی، ابرکامپیوترها و تحول دیجیتال جامع. در این بلاگپست، ابتدا به نحوه شکلگیری IBM میپردازیم، نمونه موردی از تغییر استراتژی IBM را که از اینسایت حاصل از تحقیقات به عمل آمد را بررسی میکنیم و این که چگونه این شرکت در بستر تحول دیجیتال IBM توانسته است نوآوری را در صدر پیام خود نگه دارد و با مخاطبانش در تعامل بماند.
تاریخچه مختصر از برند IBM
آغاز راه با CTR
در سال ۱۹۱۱، شرکت Computing-Tabulating-Recording Company (CTR) در آمریکا تشکیل شد. این شرکت با گردآوری چندین حوزه ماشینهای اداری و ابزارهای ثبت داده تحت یک سقف، نشان داد که از همان ابتدا به بهبود فرایندهای سازمانی و پردازش داده علاقهمند است. مؤسس کلیدی CTR، چارلز فلینت بود؛ اما در سالهای بعد، توماس جی. واتسون (Thomas J. Watson) با مدیریت و چشمانداز منحصربهفردش، فرهنگ سازمانی CTR را به شکلی تازه شکل داد.
تغییر نام به IBM
در سال ۱۹۲۴، با هدایت توماس واتسون، نام شرکت به International Business Machines (IBM) تغییر یافت. این حرکت، هدف بینالمللی شرکت را نشان میداد و بر «ماشینهای تجاری» متمرکز بود که در سطح جهان مورد استفاده قرار میگرفتند. در واقع، همزمان با تغییر نام، تمرکز شرکت هم متحول شد و IBM قدم در مسیری تازه برای توسعه و ورود به بازارهای جهانی گذاشت.
گسترش در دوران جنگ جهانی و پس از آن
در دهههای ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰، IBM با ارائه ماشینهای پانچکارت و سیستمهای محاسباتی اولیه، اعتباری چشمگیر بهدست آورد. همکاری با مؤسسههای دولتی و نظامی نیز به گسترش این شهرت کمک کرد. پس از جنگ جهانی دوم، IBM در تولید کامپیوترهای بزرگ (Mainframe) گام برداشت و تا سالها رهبر بیچونوچرای بازار ماشینهای پردازش داده باقی ماند. این مقطع، زمینهساز ورود رسمی IBM به «عصر دیجیتال» شد.
ورود به عصر دیجیتال و تحول مداوم
از دهه ۱۹۶۰ به بعد، IBM با تولید Mainframeهای محبوب System/360 و سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه (R&D)، تمایل خود را به حرکت مستمر در مسیر نوآوری نشان داد. در دهههای بعدی، این شرکت وارد حوزههای نرمافزار، مشاوره فناوری اطلاعات، هوش مصنوعی (AI) و رایانش ابری (Cloud) شد. امروز، تحول دیجیتال IBM نهتنها در بستر هوش مصنوعی و رایانش ابری نمود پیدا کرده، بلکه با توسعه کامپیوترهای کوانتومی و سایر فناوریهای پیشرفته، چشماندازی گستردهتر و آیندهنگرانه را ترسیم کرده است.
روایت مداوم برند: چگونه IBM قصهاش را زنده نگه میدارد؟
فرهنگ سازمانی مبتنی بر THINK
شعار معروف واتسون، “.THINK”، اساس هویت فرهنگی IBM را تشکیل میدهد. پیام این شعار هرچند ساده است، اما عمق زیادی دارد: برای حل مشکلات بشر، ابتدا باید خلاقانه و عمیق فکر کرد. IBM با برگزاری رویدادهای آموزشی و کمپینهای بازاریابی مختلف، همواره این مفهوم را به کارکنان و مخاطبان یادآوری میکند. در واقع، درک نیاز به تفکر خلاق و پویایی ذهنی، بخش مهمی از تحول دیجیتال IBM محسوب میشود.
استفاده از داستانهای نوآوری و موفقیت
IBM به طور مداوم از پروژهها و اختراعات تاریخیاش یاد میکند؛ از Deep Blue (ابرکامپیوتری که کاسپاروف، قهرمان شطرنج را شکست داد) گرفته تا Watson (سامانه هوش مصنوعی پیروز در مسابقهٔ ژئوپاردی). این روایتها نشان میدهد IBM صرفاً تولیدکننده کامپیوتر نبوده و نیست؛ بلکه همواره مبتکری است که مسیر پیشرفت فناوری را رقم میزند.
رسانههای اجتماعی و تولید محتوای تخصصی
در دنیای دیجیتال، IBM با شبکههای اجتماعی (نظیر LinkedIn، Twitter و YouTube) بهشدت در ارتباط است. این شرکت محتوای تخصصی درباره هوش مصنوعی، بلاکچین، امنیت سایبری و رایانش ابری منتشر میکند و از این طریق، تحول دیجیتال IBM را در اذهان مخاطبانش تداعی مینماید. این رویکرد نهتنها جایگاه IBM را به عنوان شرکتی دانشبنیان تثبیت میکند، بلکه آن را در صدر شرکتهای پیشرو در حوزهٔ نوآوری نگه میدارد.
برگزاری رویدادهای جهانی و نمایش قدرت همکاری
IBM با رویدادهایی نظیر Think Conference یا Cloud & Cognitive Forum، نحوه بهکارگیری فناوریهای جدید در خدمت انسانها و کسبوکارها را نشان میدهد. در این رویدادها، نمونههای موفقی از شرکتها و سازمانهای مختلف ارائه میشود که توانستهاند با همکاری IBM، چالشهای پیچیده را حل کنند. این فضای تعامل، بیشتر از هر تبلیغی قدرت واقعی تحول دیجیتال IBM را به نمایش میگذارد. همزمان با پیشرفت در حوزه فناوری، IBM پروژههای متعددی را در زمینه آموزش مهارتهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه و کاهش اثرات زیستمحیطی دنبال میکند. این بعد اجتماعی، نشاندهنده ابعاد انسانی و اخلاقی تحول دیجیتال IBM است که تنها به ارتقای کسبوکارها محدود نمیشود، بلکه به رشد پایدار و بهبود زندگی مردم هم میاندیشد.
تحقیقاتی که منجر به تغییر استراتژی محصول IBM در دهه 90 میلادی شد
کلام آخر
IBM در طول بیش از یک قرن فعالیت، ثابت کرده است که نوآوری و انعطافپذیری، کلید ماندگاری در دنیای فناوری هستند. تحول دیجیتال IBM نهتنها بر اساس تولید محصولات جدید شکل گرفته، بلکه روایت مداومی را در اختیار مخاطبان و مشتریان قرار میدهد: روایتی از تفکر خلاق، سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، ساخت فرهنگی پایدار و تعهد به مسئولیت اجتماعی. هر کسبوکاری که قصد دارد داستان برند خود را از نسلی به نسل دیگر منتقل کند، میتواند از شیوه IBM الگوبرداری کند:
- نوآوری مداوم در قلب استراتژی کسبوکار
- سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه برای بقا و پیشرفت
- مخاطبمحوری و داستانسرایی به منظور انتقال ارزشها
- تعهد اجتماعی برای ایجاد تصویر یک برند پایدار و اخلاقمدار
منابع پیشنهادی برای مطالعه بیشتر
IBM نشان میدهد که تحول دیجیتال، مسیری بدون بازگشت است و شرکتهایی که بهموقع و خلاقانه وارد این عرصه میشوند، بیشترین سهم از آینده را به دست خواهند آورد. برای مطالعه بیشتر درباره تاریخچه و داستان برندهای مختلف اینجا کلیک کنید.